ΠΑΡΑΞΕΝΕΣ ΜΕΔΟΥΣΕΣ

 

Οι μέδουσες της Καραϊβικής μπορούν να μαθαίνουν εμπειρικά, παρόλο που δεν έχουν εγκέφαλο, μια ανακάλυψη που ρίχνει φως στην εξέλιξη και τους μηχανισμούς πίσω από τη μάθηση.

Μέχρι τώρα, οι ερευνητές υπέθεταν ότι η εκμάθηση και η προσαρμογή μιας συμπεριφοράς – όπως η αποφυγή ενός ζεστού τηγανιού έπειτα από έγκαυμα – περιοριζόταν σε βιολογικά πιο πολύπλοκους έμβιους οργανισμούς με σχετικά μεγάλο εγκέφαλο, συμπεριλαμβανομένων ποντικών, πτηνών και πρωτευόντων. Ωστόσο, ορισμένες μελέτες έχουν υποδείξει ότι και πιο απλά πλάσματα μπορεί να έχουν αυτή την ικανότητα.

Οι ερευνητές τοποθέτησαν τις μέδουσες μέσα σε κάδους με νερό, χρησιμοποιώντας ειδικό χρωματισμό και φωτισμό και προσπάθησαν να διαπιστώσουν αν προσκρούουν στα τοιχώματά τους. 

Υστερα από οκτώ λεπτά οι μέδουσες κολυμπούσαν 50% πιο μακριά από τα τοιχώματα και είχαν σχεδόν τετραπλασιάσει τον αριθμό των ελιγμών τους. 

Τα αποτελέσματα από τα πρόσφατα πειράματα υποδηλώνουν ότι οι μέδουσες αυτές διαθέτουν κάποιο επίπεδο βραχυπρόθεσμης μνήμης, επειδή μπορούν να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους με βάση την εμπειρία του παρελθόντος, δήλωσε ο Μάικλ Εϊμπρας, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ.

Η εργασία καταδεικνύει ότι «τα νευρικά συστήματα σε αυτά τα πλάσματα μπορούν να επιτύχουν αρκετά εντυπωσιακές λειτουργίες», εκτίμησε ο Σάιμον Σπρέχερ από το Πανεπιστήμιο του Fribourg στην Ελβετία, ο οποίος δεν συμμετείχε στην εργασία.

Με πληροφορίες από New Scientist, New York Times

ΣΚΕΠΑΣΜΑ ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΟΥ

Πιάνετε τον εαυτό σας να στριφογυρνάει στο κρεβάτι τη νύχτα και το μόνο πράγμα που σας βοηθάει είναι να σκεπαστείτε για να σας πάρει ο ύπνος;

Δεν είστε μόνοι που ο ύπνος τους εξαρτάται από αυτό! Τα σκεπάσματα φαίνεται ότι έχουν την… μαγική ιδιότητα να μας βοηθούν να κοιμόμαστε πιο γρήγορα. Ακόμα και όταν κάνει ζέστη, οι περισσότεροι χρειάζονται έστω ένα σεντόνι για να αποκοιμηθούν.

Υπάρχουν συγκεκριμένοι λόγοι για τους οποίους είμαστε “προγραμματισμένοι να κοιμόμαστε καλύτερα και πιο γρήγορα με κάποιο σκέπασμα.

Το σκέπασμα ρυθμίζει τη θερμοκρασία του σώματός μας

Είμαστε θερμόαιμα πλάσματα, πράγμα που σημαίνει ότι το σώμα μας ρυθμίζει την εσωτερική του θερμοκρασία και αυτό μας βοηθά να παραμείνουμε ζεστοί. Ωστόσο, όταν είμαστε σε βαθύ ύπνο, αυτός ο έλεγχος εξασθενεί. Τότε είναι που… ζητάμε βοήθεια από τα πράγματα γύρω μας, δηλαδή από κάποιο σκέπασμα. Αυτό βοηθάει το σώμα μας να προσαρμόσει και να διατηρήσει τη θερμοκρασία του.

Τα σκεπάσματα αποτελούν ουσιαστικό μέρος της ρουτίνας μας στον ύπνο

Είμαστε επίσης “πλάσματα της συνήθειας” και αυτό έχει τεράστιο αντίκτυπο στο γιατί χρειαζόμαστε τα σκεπάσματα ακόμα και όταν κάνει ζέστη. Ακόμα κι αν δεν πρόκειται για αίσθημα ασφάλειας, έχουμε μάθει να σκεπαζόμαστε στον ύπνο όλη μας τη ζωή και είναι χαραγμένο στη ρουτίνα μας από μικρή ηλικία. Έτσι, όταν πηγαίνουμε για ύπνο και σκεπαζόμαστε, το σώμα μας λαμβάνει το σήμα ότι είναι ώρα να κοιμηθούμε.

Τα σκεπάσματα μειώνουν το άγχος

Η σεροτονίνη είναι μια από τις χημικές ουσίες που μας κάνουν να αισθανόμαστε καλά και διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στο να είμαστε χαρούμενοι και ήρεμοι. Όταν είμαστε αγχωμένοι και ανήσυχοι, είναι δύσκολο να κοιμηθούμε. Ωστόσο, μόλις σκεπαστούμε, η ποσότητα αυτής της χημικής ουσίας αυξάνεται και αυτά τα συναισθήματα αρχίζουν να εξαφανίζονται.

Αισθανόμαστε προστατευμένοι και ασφαλείς

Τα σκεπάσματα ενεργοποιούν μια αίσθηση ασφάλειας γιατί ο πιο κοινός φόβος που είχαμε όταν ήμασταν παιδιά ήταν ο φόβος για το σκοτάδι. Έτσι, όταν άρχισε αυτό το συναίσθημα, σκεπαζόμασταν εντελώς. Ήταν η… μαγική μας απόδραση που καταπολεμούσε κάθε φόβο και μας έκανε να νιώθουμε προστατευμένοι. Αυτό το αίσθημα ασφάλειας μας ακολουθεί σε όλη μας τη ζωή, όταν είμαστε κάτω από τα σκεπάσματά μας.

Πηγή: https://brightside.me

 

ΕΙΔΙΣΜΟΣ Ή ΣΠΙΣΙΣΜΟΣ

 

 

 

                                                 

 

 

Τα τελευταία χρόνια, κατακλυζόμαστε, ανάμεσα σε όλα τα άλλα και από εκατοντάδες (ή πιο σωστά χιλιάδες…) καινούργιες λέξεις. Η παντοδυναμία του διαδικτύου, έχει αναγάγει το συγκεκριμένο μέσο, μεταξύ άλλων και σε ρυθμιστή της γλώσσας.

Έτσι, αίφνης, ειδικά  τον τελευταίο καιρό, μπήκαν στο λεξιλόγιό μας λέξεις όπως : ειδισμός, σπισισμός, (αντι)σπισιστές κλπ. Δεν υπάρχουν, τουλάχιστον ως τώρα, σε κανένα ελληνικό λεξικό. Ανατρέχουμε έτσι στο κορυφαίο (αγγλo)αμερικάνικο λεξικό, το «Merriam-Webster’s Collegiate Dictionary» (11η έκδοση , 2003) στην οποία διαβάζουμε τα εξής : 

Η λέξη speciesism, που αποδίδεται στα ελληνικά ως «σπισισμός» ή «ειδισμός» χρονολογείται από το 1973, είναι δηλαδή, σχετικά πρόσφατη. Διαβάζουμε : 

Speciesism: 1. Prejudice or discrimination based on species ; esp: discrimination against animals.

2. the assumption of human superiority on which speciesism is based .

Θα κάνουμε μια ελεύθερη μετάφραση , καθώς οι όροι που χρησιμοποιούνται στους ορισμούς αυτούς , είναι μάλλον αμφίσημοι.

1, Προκατάληψη ή διάκριση (μεροληψία) η οποία στηρίζεται στα είδη (species). Ιδιαίτερα , η διάκριση απέναντι (ενάντια) στα ζώα. 

2. Η προϋπόθεση, η αποδοχή της ανθρώπινης ανωτερότητας(υπεροχής) στην οποία στηρίζεται ο σπισισμός.
Ουσιαστικά δηλαδή, ο σπισισμός πρεσβεύει την  εκχώρηση διαφορετικών αξιών , δικαιωμάτων ή προσοχής σε άτομα, αποκλειστικά και μόνο με βάση την ιδιότητα του είδους τους.

Η λέξη πρωτοχρησιμοποιήθηκε επίσημα το 1973, από τον Βρετανό ψυχολόγο  Richard D. Ryder , μέλος μιας ομάδας διανοούμενων στην Οξφόρδη. Είχαν προηγηθεί δυο αναφορές από τον ίδιο , σε ένα φυλλάδιο, το 1970  και στο δοκίμιο «Experiment on Animals» («Πειράματα στα Ζώα»), το 1971.

                                             


Πιστεύεται όμως, ότι τη λέξη  speciesism , την είχε χρησιμοποιήσει και ο Δαρβίνος.

Ο  Ryder, στο φυλλάδιο ισχυρίστηκε ότι ο Δαρβίνος και οι επιστήμονες , συμφώνησαν, ότι δεν υπάρχει «μαγική» (magical)  , ουσιώδης διαφορά μεταξύ ανθρώπων και άλλων ζώων από βιολογική άποψη, συνεπώς δεν θα πρέπει να κάνουμε μια σχεδόν πλήρη διάκριση, ηθικά. Ο όρος διαδόθηκε και καθιερώθηκε μετά το  1975, από τον Αυστραλό φιλόσοφο  Peter  Singer , στο βιβλίο του «Animal Liberation» («Η Απελευθέρωση των Ζώων»). 

                                                             

Ο Singer γνώριζε τον Ryder , από την εποχή που ήταν φοιτητής φιλοσοφίας στην Οξφόρδη. Στο βιβλίο του , προχώρησε πολύ περισσότερο, παρομοιάζοντας τους «σπισιστές» με τους ρατσιστές και τους σεξιστές. Έγραφε συγκεκριμένα, ότι όπως οι ρατσιστές παραβιάζουν την αρχή της ισότητας , δίνοντας μεγαλύτερο βάρος στα συμφέροντα των μελών της φυλής τους, ιδιαίτερα όταν αυτά συγκρούονται με τα συμφέροντα άλλων φυλών και οι σεξιστές παραβιάζουν την αρχή της ισότητας ευνοώντας τα συμφέροντα του δικού τους φύλου, έτσι  και οι σπισιστές επιτρέπουν στα συμφέροντα των δικών τους ειδών να υπερισχύσουν των μεγαλύτερων συμφερόντων μελών άλλων ειδών. «Το μοτίβο είναι πανομοιότυπο σε κάθε περίπτωση» έγραφε χαρακτηριστικά.

Δέκα χρόνια αργότερα, o Peter Singer, επανήλθε , με το κείμενο «Το Κίνημα της Απελευθέρωσης των Ζώων, η Φιλοσοφία, τα Επιτεύγματα και το Μέλλον», όπου έκανε μια αποτίμηση του αντίκτυπου που είχε το έργο του. Εκεί , σημείωνε ότι το κίνημα αυτό, είχε αρχίσει να αποδίδει καρπούς και συνέβαλε σημαντικά στη βελτίωση των συνθηκών στις οποίες διαβιούν εκατομμύρια «μη ανθρώπινα ζώα».

Να σημειώσουμε ότι οι «θεωρητικοί» της άποψης για ισότητα μεταξύ όλων των ειδών, επικεντρώνονται βασικά σε ζώα που τεμαχίζονται για χάρη της εκπαίδευσης, τυφλώνονται για χάρη της ομορφιάς, περνούν όλη τους τη ζωή σ’ ένα κελί για να γίνουν γευστικά εδέσματα, πεθαίνουν από υπερβολικές δόσεις ναρκωτικών για χάρη της οικολογίας ή λιμοκτονούν προκειμένου να μάθουν ένα ανόητο ακροβατικό που θα εντυπωσιάσει τους θεατές ενός τσίρκου. (Από την εισαγωγή του Σταύρου Καραγεωργάκη, στο βιβλίο «ΖΩΑ ΚΑΙ ΗΘΙΚΗ»).

Στην ίδια εισαγωγή, σημειώνεται ότι όπως δε μπορούμε να βγάλουμε συμπεράσματα για το βιοτικό επίπεδο του πληθυσμού μιας χώρας λαμβάνοντας υπόψη μας μόνο τους βιομήχανους , τους τραπεζίτες, τους μεγαλογιατρούς, τους βουλευτές και τους γενικούς γραμματείς των υπουργείων, έτσι δε μπορούμε να αποτιμήσουμε το βαθμό ευζωίας των μη ανθρώπινων όντων λαμβάνοντας υπόψη μόνο οικόσιτους σκύλους και γάτες.

 

Οι αντισπισιστές

Όπως όλα τα κινήματα, έτσι και αυτό της «απελευθέρωσης των ζώων»,  εκτός από τους θεωρητικούς του, έχει και τους ανθρώπους της δράσης, τους ακτιβιστές.

 

Επηρεασμένοι από τα βιβλία του Peter  Singer  , του Steven  Best  και του  Tom  Regan, κάποιοι προχώρησαν σε δράσεις , οι οποίες όμως είχαν μερικές φορές, άσχημη κατάληξη γι’  αυτούς.

Στο κείμενό του «Το Κίνημα της Απελευθέρωσης των Ζώων, η Φιλοσοφία, τα Επιτεύγματα και το Μέλλον», ο  Peter  Singer προβληματίζεται για τη βιαιότητα πολλών απ’ αυτές τις ενέργειες και καλεί ομάδες οι οποίες χρησιμοποιούν βία να την εγκαταλείψουν, τόσο για λόγους αποτελεσματικότητας , όσο και για λόγους ηθικής, Κάποιοι φυλακισμένοι ακτιβιστές του «Μετώπου για την Απελευθέρωση των Ζώων» ( «Animal Liberation Front»), αποδοκίμασαν τη στάση του Singer .

Αντίθετα άλλοι, κατηγορούν τους  Singer,  Best και  Regan, ότι παρέχουν το ιδεολογικό οπλοστάσιο σε βίαιες ακτιβιστικές οργανώσεις . Σχετικό είναι το βιβλίο του Donald  R.  Liddic  «Eco-Terrorism-Radical Environmental and Animal Liberation Movements», (2006).
(«Οικοτρομοκρατία: Ριζοσπαστική Περιβαλλοντική  και Κινήματα για την Απελευθέρωση των Ζώων»).

Ένας ακόμα θεωρητικός του κινήματος αυτού, σε ευρύτερα πλαίσια όμως, ο Murray Bookchin  (1921-2007), υποστήριξε ότι τα περιβαλλοντικά προβλήματα είναι στην πραγματικότητα πολιτικά προβλήματα κα επομένως οι λύσεις τους πρέπει να είναι αποτέλεσμα πολιτικών επιλογών. Οι απόψεις του Bookchin, κινούνται στο χώρο του αναρχισμού, κατά πολλούς. Όσο για την «οικοτρομοκρατία»; Είναι νεολογισμός, καθώς εμφανίζεται το 1990 σαν όρος και είναι «ακραία κίνηση του οικολογικού ακτιβισμού που υποστηρίζει την ανάγκη πράξεων βίας ή σαμποτάζ για την προστασία του περιβάλλοντος». 

Η λέξη προέρχεται από το αγγλ. Ecoterrorism. («ΧΡΗΣΤΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ, έκδ. ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ, 2014,  είναι το μοναδικό ελληνικό λεξικό που περιέχει αυτή τη λέξη…).


                                                              

Η δράση των αντισπισιστών

Το έναυσμα για να ασχοληθούμε εκτενώς με αυτό το θέμα, μας δόθηκε πριν μερικούς μήνες (Οκτώβριος-Νοέμβριος 2017), όταν «αντισπισιστές»,  επιτέθηκαν σε κρεοπωλείο των Εξαρχείων  με σφυριά, σε πετ-σοπ στο Πέραμα και το Κερατσίνι, σε κατάστημα με γούνες στη Πάτρα κλπ. Μάλιστα, στα τέλη Οκτωβρίου , όπως διαβάσαμε και στο  protothema.gr , είχαν απειλήσει  με ανάρτηση τους σε σάιτ του αντιεξουσιαστικού χώρου ότι  θα προχωρήσουν σε πυρπόληση κρεοπωλείων και πετ-σοπ.

                                                       

Και μόλις χθες, είχαμε την επίθεση εναντίον κρεοπωλείων στην Αθήνα.
Ο Peter   Singer , στο κείμενό του που αναφέραμε παραπάνω για την απελευθέρωση των ζώων γράφει μεταξύ άλλων : «Οι παραδοσιακές φιλοζωικές οργανώσεις εστιάζουν στην προσπάθεια για εξάλειψη της κακομεταχείρισης εκείνων των ειδών με τα οποία είμαστε πολύ κοντά. Σκύλοι , γάτες και άλογα είναι πολύ ψηλά στη λίστα τους , αφού αυτά είναι τα ζώα που έχουν για κατοικίδια ή συντροφιά». 

Στο κεφάλαιο «Τα ζώα ως τροφή» γράφει: «Προκειμένου  να έχουμε κρέας στο τραπέζι μας σε μια προσιτή τιμή, η κοινωνία μας ανέχεται μεθόδους παραγωγής κρέατος που περιορίζουν τα ζώα- αυτά τα όντα που αισθάνονται- σε άβολες συνθήκες συνωστισμού σε όλη τους τη ζωή. Μεταχειριζόμαστε τα ζώα σαν μηχανές που μετατρέπουν τη ζωοτροφή σε σάρκα και οποιαδήποτε καινοτομία που έχει σαν αποτέλεσμα την αύξηση της «αναλογίας μετατροπής» θεωρείται κατάλληλη να υιοθετηθεί.

Οι πρώτες εκδηλώσεις του αντισπισιστικού κινήματος στο εξωτερικό , χρονολογούνται από το 1976  στις Η.Π.Α. Στο Αμερικανικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας , γινόταν πειράματα που περιλάμβαναν τον ακρωτηριασμό γατών, για να διερευνηθεί το αποτέλεσμα της ενέργειας αυτής στη σεξουαλική τους συμπεριφορά!

Ακτιβιστές του κινήματος ξεκίνησαν πικετοφορία έξω από το Μουσείο, να γράφουν γράμματα και να ζητούν την υποστήριξη του κόσμου. Τον Δεκέμβριο του 1977, κι ενώ οι διαμαρτυρίες συνεχίζονταν , το Μουσείο ανακοίνωσε τον τερματισμό των πειραμάτων. Πρακτικά, σώθηκαν  60 γάτες, αλλά η νίκη αυτή του αντισπισιστικού κινήματος, είχε σαν αποτέλεσμα τη συνέχιση και διεύρυνση της δράσης του. Λίγο αργότερα, ο δρ  Edward  Τaub , αποκαλύφθηκε ότι κακομεταχειριζόταν τις μαϊμούδες που χρησιμοποιούσε στα πειράματά του. Καταδικάστηκε για κακομεταχείριση και έτσι υπήρξε ο πρώτος Αμερικανός επιστήμονας που καταδικάστηκε γι’ αυτό το αδίκημα.

Το 1984-1985,  μέλη του «Animal Liberation Front», παραβίασαν ένα ερευνητικό εργαστήριο του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια στη Φιλαδέλφεια . Σ’ αυτό , ο δρ Thomas Gennarelli,  έκανε μελέτες για κρανιακά τραύματα χρησιμοποιώντας μπαμπουίνους( στους οποίους προκαλούσε κρανιακά τραύματα).

Οι ακτιβιστές, αφαίρεσαν μόνο κάποιες βιντεοκασέτες από το εργαστήριο, οι οποίες και προβλήθηκαν στην αμερικανική τηλεόραση προκαλώντας τεράστιες αντιδράσεις. Όσοι συμμετείχαν στα πειράματα, κακομεταχειρίζονταν τους μπαμπουΐνους, τους αποκαλούσαν «κορόιδα» (!) και αστειεύονταν μαζί τους. Μετά από λίγο καιρό, η χρηματοδότηση του συγκεκριμένου προγράμματος, διακόπηκε.

Το 1982, στη Μ. Βρετανία, μια ομάδα που αυτοαποκαλούνταν «Animal Rights Militia» («Πολιτοφυλακή για τα Δικαιώματα των Ζώων»), έστειλε γράμματα-βόμβες στη Μάργκαρετ Θάτσερ. Αυτή ήταν και η μοναδική ενέργεια της συγκεκριμένης οργάνωσης. Αντίθετα, διαρκή δράση έχουν να επιδείξουν δύο αντικυνηγετικές ομάδες. Η «Hunt Saboteurs Association» («Ένωση Σαμποτέρ Κυνηγιού») και το παρακλάδι της «Hunt Retribution Squad» («Ομάδα για την Τιμωρία του Κυνηγιού»).

Να σημειώσουμε ότι η πρώτη γνωστή καταδίκη για κακομεταχείριση ζώων έγινε στη Μεγάλη Βρετανία και αφορούσε τον Bill Burns, o οποίος ξυλοφόρτωσε τον γάιδαρό του. Την πρωτοβουλία για να οδηγηθεί στο δικαστήριο ο Burns, είχε ο Richard Martin, βουλευτής του Galway, από τους πρωτοπόρους των αγώνων ενάντια στη σκληρότητα στα ζώα. Η δίκη έγινε το 1822 και ο Martin έφερε τον γάιδαρο στο δικαστήριο!

Το 1838, ο Richard Mathews, αποτύπωσε εξαιρετικά σ’ ένα πίνακα το γεγονός αυτό.
Να μην ξεχνάμε βέβαια τις περιβόητες και φαιδρές δίκες των… αρουραίων και άλλων ζώων στον Μεσαίωνα και αργότερα, οι οποίες βέβαια κινούνταν στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση από αυτή που αναφέραμε.

Οι αντίθετες απόψεις

Βέβαια, υπάρχουν και οι οπαδοί του σπισισμού, οι οποίοι προβάλλουν το επιχείρημα ότι ο άνθρωπος έχει το δικαίωμα να εκμεταλλευτεί άλλα είδη.

Ένας από αυτούς, είναι ο φιλόσοφος Carl Cohen, ο οποίος ταυτόχρονα, καταδικάζει τον ρατσισμό και τον σεξισμό. Την ίδια άποψη έχει και η φεμινίστρια Nel Noddings, η οποία θεωρεί απλοϊκά τα επιχειρήματα του Singer, καθώς σ’ αυτά δεν λαμβάνεται υπόψη το πλαίσιο της προτίμησης των ειδών, ενώ αντίθετα ο σεξισμός και ο ρατσισμός έλαβαν υπόψη το πλαίσιο της διάκρισης κατά των ανθρώπων.


Η Ρωσοαμερικανίδα φιλόσοφος και συγγραφέας Ayn Rand (1905-1982), υποστήριξε ότι «οι άνθρωποι είναι το μοναδικό είδος που δικαιούται δικαιώματα».

                                                  

Τέλος, ο Βρετανός φιλόσοφος Roger Scruton, θεωρεί την εμφάνιση του κινήματος των αντισπισιστών, ως «την πιο περίεργη πολιτισμική μετατόπιση μέσα στην φιλελεύθερη κοσμοθεωρία». Ισχυρίζεται ότι, αν τα ζώα έχουν δικαιώματα, έχουν και καθήκοντα, τα οποία τα ζώα τα παραβιάζουν συνεχώς και ειδικά τα αρπακτικά ζώα (λύκοι, αλεπούδες, «φάλαινες δολοφόνοι» κλπ), θα έπρεπε να είναι «μονίμως κλειδωμένα», όπως γράφει χαρακτηριστικά («should be permanently locked up»).

Τα ηθικά διλήμματα των αντισπισιστών

Οι αντισπισιστές στη συντριπτική τους πλειοψηφία είναι vegans, αυστηρά χορτοφάγοι δηλαδή. Βέβαια, οι βίγκαν δεν ταυτίζονται απόλυτα με τους θιασώτες του κινήματος της απελευθέρωσης των ζώων.

Στο κείμενό του για την απελευθέρωση των ζώων, ο Peter Singer, όπως αναφέραμε, δείχνει έντονα προβληματισμένος από τη δράση των ακτιβιστών του αντισπισιστικού κινήματος.
Ενώ δεν θεωρεί τις παράνομες πράξεις ηθικά λανθασμένες σε κάθε περίπτωση, καταλήγει στην άποψη ότι όταν οι δημοκρατικές διαδικασίες δεν λειτουργούν ορθά, η πλειοψηφία αντιτίθεται σε πολλές μορφές πειραματισμού και η (κάθε) κυβέρνηση δεν παίρνει τα μέτρα που πρέπει, τότε η παράνομη δράση αποτελεί τον μοναδικό τρόπο για τη βοήθεια των ζώων και την απόκτηση αποδείξεων για το τι συμβαίνει.

Ο Singer, δεν ανησυχεί από το ίδιο το γεγονός της παράβασης του νόμου, αλλά από την προοπτική μιας βίαιης αντιπαράθεσης, που μπορεί να οδηγήσει σε ένα κλίμα πόλωσης και τελικά τα θύματα, να είναι τα ίδια τα ζώα.

Στη συνέχεια ο P. Singer, γράφει:

«Το κίνημα για την απελευθέρωση των ζώων οφείλει να κάνει ό,τι μπορεί ώστε να αποφύγει το φαύλο κύκλο της βίας. Οι ακτιβιστές του κινήματος πρέπει να τεθούν αμετάκλητα εναντίον της χρήσης βίας, ακόμα και όταν οι αντίπαλοί τους χρησιμοποιούν βία απέναντί τους…Όλο το κίνημα απελευθέρωσης των ζώων βασίζεται στη δύναμη της ηθικής του ευαισθησίας. Δεν πρέπει να εγκαταλείψει το υψηλό ηθικό ιδεώδες».

Κλείνοντας, ο Peter Singer, καθηγητής στην έδρα της βιοηθικής του Πανεπιστημίου του Prinston των Η.Π.Α., προτρέπει τους ακτιβιστές να μιμηθούν τον Γκάντι και τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ.

«Με τεράστιο θάρρος και αποφασιστικότητα, επέμειναν στο επιχείρημα της μη βίας παρά τις προκλήσεις, και συχνά τις βίαιες επιθέσεις των αντιπάλων τους. Στο τέλος πέτυχαν επειδή το δίκαιο του αγώνα τους δεν μπορούσε να αμφισβητηθεί και η συμπεριφορά τους άγγιξε τις συνειδήσεις ακόμα και αυτών που είχαν εναντιωθεί».

 

ΠΗΓΗ:  www.protothema.gr

ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΗ

 

* Το άρθρο του ερευνητή στο CNRS στο Παρίσι, Hugo Mercier δημοσιεύτηκε στο Aeon. Τo Αeon, είναι διαδικτυακό περιοδικό, που θέτει μεγάλα ερωτήματα, αναζητώντας φρέσκες απαντήσεις και μια νέα οπτική στην κοινωνική πραγματικότητα, την επιστήμη, τη φιλοσοφία και τον πολιτισμό. Το NEWS 24/7 αναδημοσιεύει κάθε εβδομάδα μια ιστορία για όσους λατρεύουν την πρωτότυπη σκέψη πάνω σε παλιά και νέα ζητήματα.

Όλοι γνωρίζουμε ανθρώπους που έχουν υποφέρει από την υπερβολική εμπιστοσύνη που έχουν δείξει: εξαπατημένοι πελάτες, εγκαταλελειμμένοι εραστές, φίλοι που τους έχουν αποφύγει. Πράγματι, οι περισσότεροι από εμάς έχουμε "καεί" από άστοχη εμπιστοσύνη. Αυτές οι προσωπικές και έμμεσες εμπειρίες μας κάνουν να πιστεύουμε ότι οι άνθρωποι δείχνουν υπερβολική εμπιστοσύνη, αγγίζοντας συχνά την αφέλεια.

Στην πραγματικότητα, δεν εμπιστευόμαστε αρκετά.

Πάρτε δεδομένα σχετικά με την εμπιστοσύνη στις Ηνωμένες Πολιτείες (το ίδιο θα ίσχυε τουλάχιστον στις περισσότερες πλούσιες δημοκρατικές χώρες). Η διαπροσωπική εμπιστοσύνη, ένα μέτρο για το εάν οι άνθρωποι πιστεύουν ότι οι άλλοι είναι γενικά αξιόπιστοι, βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων σχεδόν 50 ετών. Ωστόσο, είναι απίθανο οι άνθρωποι να είναι λιγότερο αξιόπιστοι από πριν: η τεράστια πτώση της εγκληματικότητας τις τελευταίες δεκαετίες υποδηλώνει το αντίθετο. Η εμπιστοσύνη στα μέσα ενημέρωσης βρίσκεται επίσης στο χαμηλότερο επίπεδο, παρόλο που τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης έχουν ένα εντυπωσιακό (αν όχι αψεγάδιαστο) ρεκόρ ακρίβειας.

Εν τω μεταξύ, η εμπιστοσύνη στην επιστήμη έχει συγκριτικά κρατήσει καλά, με τους περισσότερους ανθρώπους να εμπιστεύονται τους επιστήμονες τις περισσότερες φορές. Ωστόσο, σε ορισμένες τουλάχιστον περιοχές, από την κλιματική αλλαγή έως τον εμβολιασμό, ένα μερίδιο του πληθυσμού δεν εμπιστεύεται αρκετά την επιστήμη, με καταστροφικές συνέπειες.

Οι κοινωνικοί επιστήμονες έχουν μια ποικιλία εργαλείων για να μελετήσουν πόσο έμπιστοι και πόσο αξιόπιστοι είναι οι άνθρωποι. Το πιο δημοφιλές είναι το παιχνίδι εμπιστοσύνης, στο οποίο παίζουν δύο συμμετέχοντες, συνήθως ανώνυμα. Στον πρώτο συμμετέχοντα δίνεται ένα μικρό χρηματικό ποσό, 10 δολάρια ας πούμε, και του ζητείται να αποφασίσει πόσα θα μεταφέρει στον άλλο συμμετέχοντα. Το ποσό που μεταφέρεται τριπλασιάζεται στη συνέχεια και ο δεύτερος συμμετέχων επιλέγει πόσα θα επιστρέψει στον πρώτο. Τουλάχιστον στις δυτικές χώρες, η εμπιστοσύνη ανταμείβεται: όσο περισσότερα χρήματα μεταφέρει ο πρώτος συμμετέχων, τόσο περισσότερα χρήματα στέλνει ο δεύτερος, και έτσι με τόσα περισσότερα χρήματα καταλήγει ο πρώτος συμμετέχων. Παρ' όλα αυτά, οι πρώτοι συμμετέχοντες μεταφέρουν κατά μέσο όρο μόνο τα μισά χρήματα που έχουν λάβει. Σε ορισμένες μελέτες, εισήχθη μια παραλλαγή στην οποία οι συμμετέχοντες γνώριζαν ο ένας την εθνικότητα του άλλου. Η προκατάληψη οδήγησε τους συμμετέχοντες στη δυσπιστία για ορισμένες ομάδες - Ισραηλίτες άνδρες ανατολικής καταγωγής (Ασιάτες και Αφρικανοί μετανάστες και οι γεννημένοι στο Ισραήλ απόγονοί τους) ή μαύροι μαθητές στη Νότια Αφρική - μεταφέροντάς τους λιγότερα χρήματα, παρόλο που αυτές οι ομάδες αποδείχθηκαν εξίσου αξιόπιστες με τις πιο σεβαστές ομάδες.

Εάν οι άνθρωποι και οι θεσμοί είναι πιο αξιόπιστοι από ό,τι πιστεύουμε, γιατί δεν το κάνουμε σωστά; Γιατί δεν εμπιστευόμαστε περισσότερο;

Το 2017, ο κοινωνικός επιστήμονας Toshio Yamagishi είχε την καλοσύνη να με προσκαλέσει στο διαμέρισμά του στη Μασίντα, μια πόλη στη μητροπολιτική περιοχή του Τόκιο. Ο καρκίνος που θα του έπαιρνε τη ζωή λίγους μήνες αργότερα τον είχε αποδυναμώσει, ωστόσο διατηρούσε τον νεανικό ενθουσιασμό για έρευνα και το κοφτερό μυαλό. Με αυτή την ευκαιρία, συζητήσαμε μια ιδέα του με βαθιές συνέπειες για το θέμα: την πληροφοριακή ασυμμετρία μεταξύ εμπιστοσύνης και μη εμπιστοσύνης.

Όταν εμπιστεύεσαι κάποιον, καταλήγεις να καταλάβεις αν η εμπιστοσύνη σου ήταν δικαιολογημένη ή όχι. Ένας γνωστός ρωτάει αν μπορεί να κοιμηθεί στο χώρο σου για λίγες μέρες. Εάν αποδεχτείς, θα μάθεις αν είναι καλός καλεσμένος ή όχι. Ένας συνάδελφος σε συμβουλεύει να αποκτήσεις μια νέα εφαρμογή λογισμικού. Αν ακολουθήσεις την συμβουλή του, θα μάθεις αν το νέο λογισμικό λειτουργεί καλύτερα από αυτό που είχες συνηθίσει να χρησιμοποιείς.

Αντίθετα, όταν δεν εμπιστεύεσαι κάποιον, τις περισσότερες φορές δεν ανακαλύπτεις ποτέ αν έπρεπε να τον εμπιστευτείς. Εάν δεν προσκαλέσεις τον γνωστό σου, δεν θα μάθεις αν θα ήταν καλός καλεσμένος ή όχι. Εάν δεν ακολουθήσεις τις συμβουλές του συναδέλφου σου, δεν θα μάθεις αν η νέα εφαρμογή λογισμικού είναι στην πραγματικότητα καλύτερη και, επομένως, εάν ο συνάδελφός σου δίνει καλές συμβουλές σε αυτόν τον τομέα.

Αυτή η πληροφοριακή ασυμμετρία σημαίνει ότι μαθαίνουμε περισσότερα με το να εμπιστευόμαστε παρά με το να μην εμπιστευόμαστε. Επιπλέον, όταν εμπιστευόμαστε, μαθαίνουμε όχι μόνο για συγκεκριμένα άτομα, μαθαίνουμε γενικότερα για το είδος των καταστάσεων για τις οποίες πρέπει ή δεν πρέπει να εμπιστευόμαστε. Γινόμαστε καλύτεροι όταν δείχνουμε εμπιστοσύνη.

Ο Yamagishi και οι συνάδελφοί του απέδειξαν τα μαθησιακά πλεονεκτήματα της εμπιστοσύνης. Τα πειράματά τους ήταν παρόμοια με τα παιχνίδια εμπιστοσύνης, αλλά οι συμμετέχοντες μπορούσαν να αλληλεπιδράσουν μεταξύ τους πριν πάρουν την απόφαση να μεταφέρουν χρήματα (ή όχι) στον άλλον. Οι πιο έμπιστοι συμμετέχοντες ήταν καλύτεροι στο να καταλάβουν ποιος θα ήταν αξιόπιστος ή σε ποιον θα έπρεπε να μεταφέρουν χρήματα.

Βρίσκουμε το ίδιο μοτίβο σε άλλους τομείς. Οι άνθρωποι που εμπιστεύονται περισσότερο τα μέσα ενημέρωσης είναι πιο ενημερωμένοι για την πολιτική και τις ειδήσεις. Όσο περισσότερο εμπιστεύονται οι άνθρωποι την επιστήμη, τόσο πιο επιστημονικά εγγράμματοι είναι. Ακόμα κι αν αυτά τα στοιχεία παραμένουν συσχετιστικά, είναι λογικό οι άνθρωποι που εμπιστεύονται περισσότερο να πρέπει να βελτιώνονται στο να καταλάβουν ποιον να εμπιστευτούν. Στην εμπιστοσύνη όπως και σε οτιδήποτε άλλο, η πρακτική τελειοποιεί.

Η διορατικότητα του Yamagishi μας παρέχει έναν λόγο να έχουμε εμπιστοσύνη. Στη συνέχεια, όμως, το μυστήριο κορυφώνεται: εάν η εμπιστοσύνη παρέχει τέτοιες ευκαιρίες μάθησης, θα πρέπει να εμπιστευόμαστε πάρα πολύ, αντί για όχι αρκετά. Κατά ειρωνικό τρόπο, ο ίδιος ο λόγος για τον οποίο πρέπει να εμπιστευόμαστε περισσότερο – το γεγονός ότι κερδίζουμε περισσότερες πληροφορίες από το να εμπιστευόμαστε παρά από το να μην εμπιστευόμαστε – μπορεί να μας κάνει να έχουμε την τάση να εμπιστευόμαστε λιγότερο.

Όταν η εμπιστοσύνη μας διαψεύδεται – όταν εμπιστευόμαστε κάποιον που δεν θα έπρεπε – το κόστος είναι σημαντικό και η αντίδρασή μας κυμαίνεται από ενόχληση μέχρι οργή και απόγνωση. Το όφελος - αυτό που μάθαμε από το λάθος μας - είναι εύκολο να παραβλεφθεί. Αντίθετα, το κόστος της μη εμπιστοσύνης σε κάποιον που θα μπορούσαμε να εμπιστευτούμε είναι, κατά κανόνα, αόρατο. Δεν ξέρουμε για τη φιλία που θα μπορούσαμε να είχαμε δημιουργήσει (αν αφήναμε εκείνον τον γνωστό να κοιμηθεί στον χώρο μας). Δεν συνειδητοποιούμε πόσο χρήσιμες θα ήταν κάποιες συμβουλές (αν χρησιμοποιούσαμε τη συμβουλή του συναδέλφου μας σχετικά με τη νέα εφαρμογή λογισμικού).

Δεν εμπιστευόμαστε αρκετά γιατί το κόστος της εσφαλμένης εμπιστοσύνης είναι πολύ προφανές, ενώ τα (μαθησιακά) οφέλη της λανθασμένης εμπιστοσύνης, καθώς και το κόστος της λανθασμένης δυσπιστίας, είναι σε μεγάλο βαθμό κρυμμένα. Θα πρέπει να εξετάσουμε αυτά τα κρυφά κόστη και οφέλη: σκεφτείτε τι μαθαίνουμε εμπιστευόμενοι τους ανθρώπους με τους οποίους μπορεί να γίνουμε φίλοι, τη γνώση που μπορούμε να αποκτήσουμε.

Το να δίνουμε στους ανθρώπους μια ευκαιρία δεν είναι μόνο το ηθικό πράγμα που πρέπει να κάνουμε. Είναι επίσης το έξυπνο πράγμα που πρέπει να κάνουμε.

 

ΠΗΓΗ- https://www.news247.gr

ΜΥΗΤΙΚΟΣ ΚΥΒΕΡΝΟΧΩΡΟΣ

Μολονότι ο κυβερνοχώρος και ο Παγκόσμιος Ιστός μάς παρέχουν μια φαινομενικά απεριόριστη δυνατότητα επικοινωνίας, αποθήκευσης και διακίνησης πληροφοριών, ταυτόχρονα αποτελούν έναν ανεξερεύνητο επιστημονικά και άρα αρκετά επισφαλή «τόπο» για τους χρήστες. Οσο για τη νέα ψηφιακή και διαρκώς επιτηρούμενη διαδικτυακή μας ζωή, αυτή μας προκαλεί πρωτοφανή κοινωνικά, ψυχολογικά και πολιτικά προβλήματα.

Εκατομμύρια άνθρωποι σε κάθε γωνιά του πλανήτη χρησιμοποιούν καθημερινά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (social media) είτε για να δημιουργήσουν νέες σχέσεις με άγνωστους ανθρώπους είτε για να διατηρήσουν με διαφορετικό τρόπο τις ήδη υπάρχουσες. Οι περισσότεροι από όσους αρχίζουν να επισκέπτονται αυτούς τους διαδικτυακούς τόπους αποκτούν κυριολεκτικά εμμονή με αυτήν τη νέα μορφή κοινωνικής συναναστροφής, στην οποία αφιερώνουν πολύ μεγάλο μέρος του χρόνου τους. (βλ. «Η ζωή στον κυβερνοχώρο διαστέλλει τον ανθρώπινο χρόνο»)

 

 

Πρόκειται για ένα φαινόμενο που οι σύγχρονοι ψυχολόγοι και κοινωνιολόγοι το μελετούν συστηματικά τα τελευταία χρόνια με στόχο να ανακαλύψουν τα πιθανά οφέλη αλλά και τους κινδύνους που εγκυμονεί η χρήση αυτής της τεχνολογίας τόσο για τους μεμονωμένους χρήστες όσο και ευρύτερα για την κοινωνία. Ωστόσο, όπως θα δούμε, μια αυστηρά επιστημονική διερεύνηση των πολυάριθμων μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι κάθε άλλο παρά εύκολη: πολύ πριν ολοκληρωθεί η έρευνα, το αντικείμενό της έχει ήδη αλλάξει! Τα ασφαλή επιστημονικά συμπεράσματα απαιτούν χρόνο ενώ οι τεχνολογικές εξελίξεις σε αυτά τα νέα επικοινωνιακά εργαλεία τρέχουν με την ταχύτητα του φωτός.

 

Το Διαδίκτυο (Internet) είναι σήμερα ένα πολύπλοκο δίκτυο που συγκροτείται από επιμέρους μικρότερα δίκτυα για την καταγραφή, αποθήκευση και ανταλλαγή πληροφοριών.

Ανάμεσα στις πολλές υπηρεσίες οργάνωσης και πρόσβασης στις πληροφορίες του Διαδικτύου η πιο δημοφιλής υπηρεσία είναι ο Παγκόσμιος Ιστός (World Wide Web ή www), που φιλοξενεί σήμερα εκατοντάδες κοινωνικά δίκτυα (social networks).

Ενα από τα πιο δημοφιλή μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι το Facebook. Ιδρύθηκε το 2004 από τον Μαρκ Ζάκερμπεργκ (M. Zuckerberg), τότε φοιτητή Πληροφορικής στο Χάρβαρντ, ο οποίος το προόριζε αρχικά για μέσο επικοινωνίας και επαφής μεταξύ των αποφοίτων του Χάρβαρντ.

Εξάλλου η ονομασία «Facebook» παραπέμπει στις ετήσιες επετηρίδες αποφοίτων των αμερικανικών κολεγίων.

Πολύ σύντομα βέβαια ο Ζάκερμπεργκ συνειδητοποίησε -και εκμεταλλεύτηκε με το αζημίωτο!- τις δυνατότητες αυτού του νέου επικοινωνιακού συστήματος.

 

 

Σήμερα το Facebook είναι το πλέον διαδεδομένο παγκοσμίως μέσο κοινωνικής δικτύωσης, με πάνω από ένα δισεκατομμύρια εγγεγραμμένους χρήστες.

Πρόκειται για ένα νέο, εύκολο στη χρήση και σχετικά οικονομικό τρόπο επικοινωνίας και ανθρώπινης επαφής που έγινε εφικτός χάρη στις τεχνολογικές εφαρμογές της σύγχρονης πληροφορικής και της επιστήμης των υπολογιστών.

Η χρήση των μέσων εξαρτάται από την προσωπικότητα;

Μέσα σε μια δεκαετία, από το 2005 μέχρι σήμερα, η τυπικά αμερικανική κοινωνική συνήθεια να διατηρούν την επαφή τους -έστω και διαδικτυακά- οι απόφοιτοι ενός κολεγίου μετατράπηκε σε κυρίαρχη κοινωνική συμπεριφορά σε όλον τον πλανήτη.

Τα ψηφιακά μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Facebook, το My Space, το Orkut και το Twitter, μετέτρεψαν τον Παγκόσμιο Ιστό σε μια πολυσύχναστη εικονική «πλατεία» όπου καθημερινά συναντώνται και επικοινωνούν με πρωτοφανή ευκολία άνθρωποι που ζουν στην ίδια γειτονιά χωρίς να έχουν συναντηθεί ποτέ, ή και στα πιο απόμακρα σημεία του πλανήτη.

Ωστόσο, όπως μας υπενθυμίζουν τα πιο έγκυρα μέσα ενημέρωσης, δεν είναι όλα ρόδινα στον νέο επικοινωνιακό παράδεισο.

Οι φανατικοί επισκέπτες των κοινωνικών δικτύων εκτίθενται σε μια σειρά από λίγο-πολύ πραγματικούς κινδύνους.

Για παράδειγμα, από το 2009 μια σειρά από συστηματικές μελέτες του Βρετανού γιατρού Αρικ Ζίγκμαν (Aric Sigman) έδειξαν ότι: «Η αύξηση της εικονικής επικοινωνίας μεταξύ ατόμων που χρησιμοποιούν τα κοινωνικά δίκτυα μεταφράζεται πάντοτε, σύμφωνα με τις μελέτες που έχουμε στη διάθεσή μας, σε μια σαφή μείωση της ικανότητάς τους να αλληλεπιδρούν με την πραγματικότητα».

Εκτός όμως από την απώλεια επαφής με την πραγματικότητα, άλλες έρευνες διέγνωσαν στους συστηματικούς χρήστες των κοινωνικών δικτύων μια σαφή μείωση της ικανότητας συγκέντρωσης και εστίασης της προσοχής, ενώ άλλοι ειδικοί διαπίστωσαν δυσχέρειες στη σύναψη πραγματικών ερωτικών σχέσεων.

Αυτές οι ερωτικές δυσλειτουργίες υποτίθεται ότι «εξηγούνται» από την υπερβολική συσσώρευση φαντασίας που επιδεικνύουν οι χρήστες του Διαδικτύου.

Ενα πρώτο σχετικά ασφαλές συμπέρασμα που προκύπτει από αυτές τις μελέτες είναι ότι ο τρόπος χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης σχετίζεται στενά με τα ψυχολογικά χαρακτηριστικά της ή του χρήστη: οι εξωστρεφείς προσωπικότητες τείνουν να χρησιμοποιούν τη διαδικτυακή επικοινωνία για να εκφράσουν ή να αυξήσουν αυτό το χαρακτηριστικό τους.

Αντίθετα, οι εσωστρεφείς χρήστες θα χρησιμοποιήσουν τις εικονικές επαφές τους ως δικαιολογία για να μειώσουν ή, σε ακραίες περιπτώσεις, για να εξαλείψουν τις πραγματικές κοινωνικές σχέσεις.

Αν τώρα λάβουμε υπόψιν ότι, σύμφωνα με αρκετές ιατρικές έρευνες, τα μοναχικά άτομα που επιδεικνύουν μια αυτιστική συμπεριφορά τείνουν να εκδηλώνουν περισσότερα προβλήματα φυσικής ή ψυχικής υγείας (όχι μόνο κατάθλιψη αλλά καρδιαγγειακές και αυτοάνοσες παθήσεις), κατανοούμε το γιατί αρκετοί γιατροί και ψυχολόγοι θεωρούν τις καταχρήσεις των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ως δυνητικό κίνδυνο για τη δημόσια υγεία.

Πάντως, τέτοιες τεχνοφοβικές αντιδράσεις απέναντι στις υπηρεσίες του Παγκόσμιου Ιστού είναι απολύτως προβλέψιμες, όχι όμως πάντα δικαιολογημένες. Διότι βέβαια είναι σαφές ότι η εκρηκτική διάδοση των διαδικτυακών επαφών ήλθε να καλύψει συγκεκριμένα επικοινωνιακά κενά και ατομικά ή συλλογικά αδιέξοδα.

Η ψηφιακή απώλεια της ιδιωτικής μας ζωής

Ενα διαφορετικό αλλά αρκετά ενδιαφέρον πρόβλημα είναι η περιφρούρηση της ιδιωτικής ζωής και της προσωπικής αυτονομίας την εποχή του Διαδικτύου. Μπορεί να ακούγεται ως παράδοξο, όμως, την ίδια στιγμή που όλοι καταγγέλλουν το τέλος της ιδιωτικής ζωής εξαιτίας των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, τα άτομα νεαρής ηλικίας και οι έφηβοι καταφεύγουν σε αυτά για να δημιουργήσουν έναν προσωπικό ιδιωτικό χώρο!

Πράγματι, η λεγόμενη «ψηφιακή γενιά» έχει για το Διαδίκτυο μια εντελώς διαφορετική αντίληψη και σχέση απ’ ό,τι τα πιο ηλικιωμένα άτομα που μεγάλωσαν πριν από την εμφάνιση της νέας τεχνολογίας.

Για τους νεότερους ο εικονικός-ψηφιακός χώρος αποτελεί φυσική προέκταση του πραγματικού και εισέρχονται σε αυτόν για να διευρύνουν, χωρίς χρονικούς ή χωρικούς περιορισμούς, τις πραγματικές κοινωνικές τους σχέσεις.

Οι πιο ηλικιωμένοι, αντίθετα, υιοθετούν συνήθως μια διαφορετική στρατηγική: χρησιμοποιούν τα κοινωνικά δίκτυα για να συσφίγξουν ή να επιβεβαιώσουν κάποιες σχέσεις με άτομα που ήδη γνωρίζουν, ή για να προβάλουν αυτάρεσκα τον εαυτό τους σε άγνωστα άτομα που όμως χαίρουν της διαδικτυακής εκτίμησής τους.

Η Ντάνα Μπόιντ (Danah Boyd), ίσως η πιο διάσημη ερευνήτρια της λειτουργίας των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ανέλυσε πριν από μερικά χρόνια τα χαρακτηριστικά των μηνυμάτων που οι άνθρωποι ανταλλάσσουν κατά τη διαδικτυακή τους επικοινωνία.

Οπως διαπίστωσε, πρόκειται συνήθως για τα ίδια πράγματα που συζητάμε σε ένα μπαρ: έρωτας, χρήμα-επάγγελμα, εξουσία, ανθρώπινες σχέσεις.

Μολονότι αρκετά ακριβής, αυτή η κατηγοριοποίηση αποκρύπτει, ωστόσο, μια σημαντική διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στις ανέμελες συζητήσεις με αγνώστους στο μπαρ και στα προσωπικά δεδομένα που εκμυστηρευόμαστε στο Διαδίκτυο.

Στα κοινωνικά δίκτυα τα όσα λέμε ή δείχνουμε καταγράφονται μονίμως και διαχέονται με τρόπους εντελώς απρόβλεπτους. Επιπλέον, αυτές οι ιδιωτικές πληροφορίες είναι εύκολα εντοπίσιμες και ανακλήσιμες χάρη στις πανίσχυρες μηχανές αναζήτησης του Google.

Για παράδειγμα, είναι πολύ δύσκολο να αποκρύψουμε τις ερωτικές μας «αταξίες» όταν αυτές έχουν καταγραφεί στον Παγκόσμιο Ιστό. Το φαινόμενο αυτό περιγράφεται σήμερα ως «ερωτική αναδρομή» (retrosexual).

Πρόκειται για την αναζήτηση στο Facebook πρώην ερωτικών συντρόφων για να μάθουμε πώς είναι και τι κάνουν σήμερα. Με κίνδυνο αυτές οι διαδικτυακές αναζητήσεις μας είτε να ενοχλήσουν τα πρόσωπα αυτά είτε να εξοργίσουν τους σημερινούς ερωτικούς μας συντρόφους.

Ισως γι’ αυτό οι περισσότεροι ειδικοί (ψυχολόγοι, κοινωνιολόγοι) συνιστούν στα ζευγάρια να περιφρουρούν την ιδιωτική τους ζωή στο Διαδίκτυο: ένα ζευγάρι δεν είναι καθόλου απαραίτητο να είναι και «φίλοι» στο Facebook.

Πέρα όμως από αυτά τα υποκριτικά τεχνάσματα, η ιστορία μάς διδάσκει ότι στις τεχνολογικές-κοινωνικές εξελίξεις επιστροφή δεν υπάρχει.

Τα νέα κοινωνικά δίκτυα θα αλλάξουν ριζικά τον τρόπο που είμαστε και συνάπτουμε σχέσεις με τους άλλους.

Δεν πρόκειται βέβαια για κάτι πρωτόγνωρο. Κάτι ανάλογο συνέβη και στο παρελθόν μετά την επινόηση π.χ. της σταθερής και κατόπιν της κινητής τηλεφωνίας.

Ομως, πολύ πιο ανησυχητικές από την αποσάθρωση των ανθρώπινων σχέσεων είναι οι αλλαγές που έχουν συντελεστεί τα τελευταία χρόνια στο κυβερνο-έγκλημα, δηλαδή στη δραστηριότητα των χάκερ.

Οι απομονωμένοι και ρομαντικοί «πειρατές» του Διαδικτύου, απ’ ό,τι φαίνεται, έχουν μετατραπεί σε επαγγελματίες του ψηφιακού εγκλήματος.

Οι άλλοτε μοναχικοί παραβάτες και ανιδιοτελείς καταστροφείς των διαδικτυακών στεγανών και των ψηφιακών εμποδίων έχουν γίνει πλέον οι καλοπληρωμένοι υπάλληλοι του οργανωμένου εγκλήματος ή των μυστικών υπηρεσιών.

Δεν υπάρχουν πια αθώοι εισβολείς ή ρομαντικοί κατασκευαστές ψηφιακών ιών. Η δράση των σημερινών χάκερ αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του παγκοσμιοποιημένου, και άρα πλανητικά οργανωμένου, εγκλήματος: μια νέα τεχνολογική μαφία που υπηρετεί τις ανάγκες για κέρδος και εξουσία της παραδοσιακής μαφίας.

Τελικά, όπως συνέβη και με κάθε άλλο επαναστατικό προϊόν της ανθρώπινης τεχνολογίας, η σκοτεινή πλευρά του κυβερνοχώρου αποτελεί την αναπόφευκτη αντανάκλαση του «σκότους» τόσο του δημιουργού της όσο και της κοινωνίας που οικειοποιείται αυτήν την τεχνολογία.

Η ζωή στον κυβερνοχώρο διαστέλλει τον ανθρώπινο χρόνο

Η ψηφιακή τεχνολογία, αφού ανέτρεψε την παραδοσιακή έννοια του χώρου, φαίνεται πως ανατρέπει ριζικά και την έννοια του χρόνου, όπως τουλάχιστον την ορίζαμε συμβατικά και τη βιώναμε μέχρι σήμερα, χωρίζοντας την ημερήσια διάρκειά του σε 24 ώρες.

Το 2008 σχετική έρευνα της Cisco Systems, γνωστής πολυεθνικής εταιρείας η οποία σχεδιάζει και πουλά τεχνολογία και υπηρεσίες επικοινωνίας και διαδικτύωσης, διαπίστωνε ότι η «ψηφιακή» ημέρα ενός μέσου χρήστη του Διαδικτύου διαρκούσε τότε όχι 24 αλλά 36 ώρες και προέβλεπε ότι την επόμενη πενταετία η διάρκειά της θα διπλασιαζόταν.

Και η πρόβλεψη αυτή όχι μόνο επαληθεύτηκε αλλά σήμερα θεωρείται μάλλον συντηρητική!

Το «ψηφιακό 24ωρο» είναι μια νέα έννοια που αναφέρεται στον χρόνο που δαπανά κάποιος όταν κάνει χρήση των πολυάριθμων υπηρεσιών του Διαδικτύου.

Αυτός ο χρόνος υπολογίζεται εάν αθροίσουμε όλες τις εργασίες που εκτελούμε ταυτόχρονα όταν βρισκόμαστε στον κυβερνοχώρο.

Και οι διαδικτυακές εργασίες δεν είναι λίγες, αν συνυπολογίσει κάνεις όχι μόνο τις εργασίες που εκτελεί ως «ενεργός» χρήστης (αναζήτηση πληροφοριών, πληρωμή λογαριασμών, κρατήσεις εισιτηρίων κ.ά.) αλλά και αυτές που «τρέχουν» χωρίς να χρειάζεται η ενεργός συμμετοχή του («κατέβασμα» αρχείων, ταινιών κ.ά.).

Για παράδειγμα, εάν κάποιος «σερφάρει» στο Διαδίκτυο επί μία ώρα, ενώ παράλληλα ακούει μουσική από κάποιον ιστότοπο ή «κατεβάζει» κάποιο βίντεο από το You Tube, τότε ο «ψηφιακός χρόνος» του διπλασιάζεται.

Το εντυπωσιακό είναι ότι ο εκρηκτικός ρυθμός ανάπτυξης της χρήσης του Διαδικτύου δεν φαίνεται να επηρεάζεται από τη διεθνή οικονομική κρίση. Σε πλήρη αντίθεση μάλιστα με άλλα καταναλωτικά αγαθά, οι υπηρεσίες του Διαδικτύου είναι οι μόνες που δεν εμφανίζουν κάμψη.

https://www.efsyn.gr

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΠΡΟΝΟΜΙΟ Ο ΝΟΥΣ

 

Γράφει ο Γιάννης Χναράκης ∼

 

 Η ζωή τρέφεται με ζωή, γεγονός που αποτελεί θεμελιώδη και απαράβατο νόμο της φύσης. Για να ζήσει κάποιος πρέπει να σκοτώσει ή να «σκοτώσει». Είναι το σημείο όπου εμπλεκόμαστε συναισθηματικά στην περίπτωση κατά την οποία είτε πρέπει να χρησιμοποιηθεί μαχαίρι είτε απλώς… ένα χέρι. Είναι η στιγμή κατά την οποία μπαίνουμε σε συναισθηματική και νοητική δίνη, ιδίως όταν δίνουμε μεγαλύτερη βαρύτητα στο σφάξιμο ενός ζώου από το ξερίζωμα ενός λάχανου. Πολλοί μπορεί να ξεσηκωθούν στο σημείο αυτό, αντιδικώντας πως δεν είναι καθόλου ίδια πράξη. Όμως αν διαβάσετε τα τεκμηριωμένα στοιχεία που αναφέρονται παρακάτω, τότε ίσως το ξανασκεφτείτε, ιδίως σχετικά και με το άλλοθι που δίνεται για την ικανοποίηση της πείνας, δηλαδή της ανάγκης για επιβίωση, κάθε μορφής ζωής. Διχαζόμαστε ανάμεσα στο τι πρέπει να υπερισχύει όσον αφορά τη σχέση μας με τα ζώα: η αγάπη ή ο σεβασμός προς αυτά; Στα μικρόσωμα ζώα συντροφιάς συνήθως δίνουμε και τα δύο, με μεγαλύτερη έμφαση στο συναίσθημα της αγάπης, και χωρίς να ξέρω με βεβαιότητα –μιλώντας τελείως ειλικρινά– αν είναι ανιδιοτελής από την πλευρά μας ή αν απλά συχνότατα καλύπτουμε πολλές δικές μας συναισθηματικές ανάγκες. Κάποιοι, τα βλέπουν ως φίλους και συνοδοιπόρους, αλλά οι περισσότεροι συνηθίζουν να τα αποκαλούν «παιδιά» τους. Αντίστοιχα, κάποιοι άλλοι, προσφωνούν με κάθε γλυκανάλατη γούτσου-γούτσου λεξούλα ακόμα και ζώα άγρια και θηριώδη από τη φύση τους, παρόλο που οι λέξεις «μεγαλόπρεπα», «επιβλητικά», κ.λπ. θα έπρεπε να είναι οι μοναδικές που ανταποκρίνονται σ’ αυτό που είναι. «Τι γλυκό πανέμορφο λιονταράκι…» Σίγουρα, η ίδια πρόταση θα διατυπωνόταν τελείως διαφορετικά, όπως και το αντίστοιχο συναίσθημα θα έδινε τη σκυτάλη στη φρίκη, βλέποντας το γλυκό, πανέμορφο λιονταράκι να ξεσκίζει με τα δόντια του μιαν αντιλόπη. Εκεί, το «γλυκό, πανέμορφο λιονταράκι» μετατρέπεται σε κτήνος με δολοφονικά ένστικτα, κάτι που πάντως είναι καθαρή Φύση. Όμως η Φύση δε λογαριάζει ούτε από συναισθήματα ούτε από νου, γιατί απλά Είναι, και επιδιώκει να συνεχίσει να είναι. Άραγε με τις άλλες μορφές ζωής διαφέρουμε, πράγματι, επειδή διαθέτουμε σκέψη και νου; Ο Άρθουρ Σοπενχάουερ διασαφηνίζει και καταδεικνύει ότι «στη Φύση η βούληση εκδηλώνεται και στα ζώα και στα φυτά». Στο παράδειγμα με το χωράφι των φασολιών, ο Σοπενχάουερ παρουσιάζει παραστατικότατα τη βούληση στο φυτικό βασίλειο. Η ρίζα μιας φασολιάς, στην προσπάθειά της να φτάσει στην επιφάνεια της γης, είχε έλθει σε επαφή με τη σόλα ενός παπουτσιού το οποίο δεν μπορούσε να διαπεράσει. Η σόλα ωστόσο είχε σαράντα μικρές τρύπες. Τότε, η ρίζα διαιρέθηκε σε σαράντα ριζίδια κι έτσι πέρασε μέσα από τις μικρές τρύπες. Το εντυπωσιακό, όμως είναι ότι μετά τα ριζίδια ενώθηκαν ξανά κι έφτασαν μέχρι την επιφάνεια όπου έφτιαξαν το υπόλοιπο φυτό. Το φαινόμενο ανακαλύφθηκε μόνο όταν κάποιος έσκαψε στο έδαφος και είδε ότι το φυτό είχε αποφασίσει να κάνει όσα έγιναν. Δεν πρόκειται για ένστικτο. Το ένστικτο δεν διεγείρει μια τέτοια διανοητική πράξη. Κάθε φυτό αναζητά το φως, αδιάφορα με το πού βρίσκεται αρχικά. Τα αναρριχητικά φυτά αναρριχώνται μέσα από σχισμές βράχων, πάνω από τοίχους, αναζητώντας ένα μέρος για να προσκολληθούν. Πραγματικά θα λέγαμε ότι «κυνηγούν» αυτά τα μέρη, με τρόπους που παραπέμπουν περισσότερο σε επιλογή παρά σε τροπισμό ή ένστικτο. Η εργασία του Κάρολου Δαρβίνου για τη φυτική γη δείχνει ότι οι γαιοσκώληκες έχουν την ικανότητα να μαθαίνουν από την εμπειρία. Εάν μαθαίνουν, τότε θα πρέπει να διαθέτουν την ικανότητα σκέψης. Οπουδήποτε κι αν ψάξουμε, θα βρούμε ότι τα φυτά και τα ζώα έχουν λογική ικανότητα. Το γεγονός αυτό μας οδηγεί σε συμπεράσματα του είδους ότι αυτές οι καταστάσεις ύπαρξης και μορφές ζωής έχουν νου όσο τουλάχιστον έχει και ο άνθρωπος, αν και μικρότερου, αλλά σίγουρα και διαφορετικού, βαθμού. Ο νους δεν είναι καθαρά ανθρώπινο προνόμιο, αλλά κάτι που παρατηρείται σε ολόκληρη τη Φύση. Μπορεί οι νοητικές λειτουργίες μας να ακολουθούν διαφορετικά μοτίβα, όμως πρόσφατα κάποια «παράξενα» είδη συμπεριφοράς έχουν παρατηρηθεί από επιστήμονες όσον αφορά το φυτικό βασίλειο. Ο αλτρουιστής βασιλικός, για παράδειγμα, στέλνει ενθαρρυντικά μηνύματα στη γειτόνισσα πιπεριά, το τριφύλλι μοιράζεται εξίσου το φαγητό του με τα αδέλφια του, τα κουκιά και οι ντοματιές που δέχονται επίθεση ενημερώνουν για το συμβάν τους γείτονές τους με τη βοήθεια ενός υπόγειου συστήματος Wi-Fi, τα πεύκα αποδεικνύονται καλές μητέρες, τα καλαμπόκια απολαμβάνουν τη μουσική, οι λεύκες και οι μιμόζες έχουν μνήμη. Όσοι ενδιαφέρονται για τα παραπάνω αλλά και για περισσότερες θαυμαστές πραγματικά ιδιότητες του «πράσινου κόσμου», δεν έχουν παρά να διαβάσουν το άρθρο «Τα φυτά και η εξυπνάδα τους» (http://www.tovima.gr/science/article/?aid=524945). Κι αν φαίνεται σκληρός και ψυχρός όποιος αναφέρεται στον απαράβατο νόμο ότι η ζωή τρέφεται με ζωή, τότε πώς ακριβώς θα κρίνατε ένα φυτό το οποίο, για να τραφεί σε εξαιρετικά χαμηλών συστατικών έδαφος που είναι ριζωμένο, έχει επινοήσει ένα τρόπο που θα ζήλευε ακόμα κι ο ίδιος ο Νικολό Μακιαβέλι; Puya-ChilensisΤο αιωνόβιο φυτό, λοιπόν, που ονομάζεται Puya Chilensis, φύεται στη Χιλή. Ο κορμός του είναι γεμάτος αγκάθια σε σχήμα άγκιστρου, τα οποία κόβουν σαν λεπίδες και παγιδεύουν τα ζώα, μεταξύ των οποίων και πρόβατα, μέχρι να λιμοκτονήσουν. Στη συνέχεια, το σώμα των άτυχων ζώων αποσυντίθεται και τροφοδοτεί το φυτό με τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά μέσω του εδάφους, σαν λίπασμα. (http://www.econews.gr/2013/06/28/puya-chilensis-102138/) Σατανικό; Χρησιμοποίησα εδώ μια λέξη που ανταποκρίνεται στην πονηριά και την κακία –βάσει ανθρώπινων κριτηρίων– χαρακτηρίζοντας μια πράξη. Ευσταθεί, όμως, η ανθρώπινη ηθική όταν αναφερόμαστε σε πράξεις του ζωικού και φυτικού βασιλείου; Νομίζω πως όχι. Η επιβίωση δεν έχει να κάνει με συναισθήματα ή τύψεις, καθώς οι πράξεις της χαρακτηρίζονται από κριτήρια όπως αυτά που αναφέρθηκαν πιο πάνω, και όχι από δόλο. Η ζωή και ο θάνατος είναι νομοτελειακά δεμένα στη Φύση. Πάντα έτσι ήταν και πάντα έτσι θα είναι. Επίσης, το αν τελικά το ζωικό και φυτικό βασίλειο χαρακτηρίζεται ή όχι από νοημοσύνη (μη συγκρίσιμη άρα και διαφορετική από τη δική μας), είναι κάτι που, ακόμα κι αν το απορρίψουμε, δεκάρα τσακιστή δεν θα δώσει η ντοματιά γι’ αυτό, συνεχίζοντας να προειδοποιεί για κινδύνους κι ενδεχόμενες επιθέσεις τις γειτόνισσές της. Α, κι όποιος νομίζει πως διαθέτει περισσότερη νοημοσύνη επειδή γνωρίζει να χρησιμοποιεί τη διαλεκτική, να ξέρει πως δεν θα του χρησιμεύσει σε τίποτα αν βρεθεί πρόσωπο με πρόσωπο με το χαριτωμένο αλλά πεινασμένο «λιονταράκι» που αναφέρθηκε παραπάνω – σε αντίθεση με την κοινή «φυσική» νοημοσύνη που μοιράζονται όλες οι μορφές ζωής. Γιάννης Χναράκης Πηγές: – Τα μυστήρια του Ερμητισμού, A.S. Raleigh – http://www.tovima.gr/science/article/?aid=524945 – http://www.econews.gr/2013/06/28/puya-chilensis-102138/

 

ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΙ ΗΛΙΚΙΑ

 

Όταν αναπολείτε τις εποχές της νιότης σας, πολύ πιθανόν οι περισσότεροι από εσάς να έχετε την αίσθηση ότι ο χρόνος τότε κυλούσε αρκετά πιο αργά απ’ ότι σήμερα που μεγαλώσατε. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό;

Πρόκειται για ένα φαινόμενο που έχει απασχολήσει την επιστήμη πάρα πολλές φορές και έχουν δοθεί διάφορες ερμηνείες κατά καιρούς. Παράλληλα, έχουν διεξαχθεί επίσης μέχρι στιγμής διάφορες έρευνες, προσφέροντας χρήσιμα συμπεράσματα.

Μια τέτοια έρευνα πραγματοποίησαν το 2005 ειδικοί από το πανεπιστήμιο του Ludwig Maximilian στο Μόναχο, οι οποίοι πήραν συνεντεύξεις από 499 συμμετέχοντες ηλικίας 14-94 ετών σχετικά με το πώς αντιλαμβάνονται το πέρασμα του χρόνου.

Αυτό που διαπιστώθηκε, σύμφωνα με το περιοδικό «Scientific American», ήταν πως όλες οι ηλικίες αντιλαμβάνονταν το ίδιο τις μικρές χρονικές περιόδους (π.χ. μέρες, εβδομάδες, μήνες), αλλά οι μεγαλύτεροι σε ηλικία ένιωθαν ότι ο χρόνος περνούσε πιο γρήγορα για μεγαλύτερες περιόδους (π.χ. δεκαετίες).

Οι συμμετέχοντες άνω των 40 ετών δήλωσαν, μάλιστα, ότι ο χρόνος κυλούσε πιο αργά όταν ήταν μικρά παιδιά και πως επιτάχυνε κατά τα πρώτα χρόνια της ενήλικης ζωής τους.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, το φαινόμενο αυτό οφείλεται στις νέες εμπειρίες που αποκτά κανείς, καθώς επίσης και στον… ίδιο το χρόνο.

Επί παραδείγματι, ένας χρόνος στη ζωή ενός 5χρονου αποτελεί το 1/5 της ζωής του, ενώ αντίθετα ένας χρόνος στη ζωή ενός 20χρονου είναι το 1/20. Άρα η σημασία που του αποδίδουμε είναι σχετική με τα χρόνια που έχουμε περάσει σε αυτόν τον πλανήτη.

Επιπλέον, ο εγκέφαλος αποθηκεύει τις μνήμες με βάση τις νέες εμπειρίες, οι οποίες ανακαλούνται πιο εύκολα σε σχέση με τις συνηθισμένες.

Αυτό συμβαίνει γιατί ο εγκέφαλός μας θέλει να μπορεί να ανακαλεί «μοναδικά» γεγονότα πιο εύκολα σε περίπτωση που συμβούν ξανά, ούτως ώστε να αντιδράει σωστά.

 https://www.tempo.gr

 

Πηγή: https://www.tempo.gr/